Uitdagingen en kansen voor het start-up ecosysteem in de MENA-regio
In de afgelopen jaren is er in het Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA) een exponentiële groei geweest van geïnvesteerd kapitaal in snelgroeiende ondernemingen. Veel van dit kapitaal is echter geconcentreerd rond een kleine groep ondernemingen, aangezien investeerders problemen hebben met het creëren van de juiste pijplijn om hun investeringen te diversifiëren over een bredere doelgroep. Daarom werkte het Dutch Good Growth Fund (DGGF) in 2022 samen met Village Capital om een eerste programma voor opbouwers van het ecosysteem in de MENA-regio te lanceren. Bovendien zijn we de afgelopen acht maanden in gesprek gegaan met enkele van de meest prominente startende investeerders, ondernemers, accelerators en incubators, om te rapporteren over de belangrijkste trends die van invloed zijn op het startup ecosysteem in de MENA-regio. Door inzichten te delen van de belangrijkste spelers in het ecosysteem tracht het het rapport belanghebbenden te inspireren om collectieve inspanningen te leveren die het ondernemerspotentieel van de regio ondersteunen, met als doel duurzame groei en welvaart.
Uitdagingen bij het verkrijgen van kapitaal en het vormen van een team, vooral voor vrouwelijke ondernemers
Enerzijds toonden de gevoerde gesprekken aan dat het aanmoedigen van ondernemerstalent een historische uitdaging blijft voor de MENA-regio. Ondernemerschap wordt van oudsher gezien als een minder prestigieuze en riskantere carrière dan bijvoorbeeld consultancy of werken in een zakelijke, financiële of overheidsfunctie. Bovendien is het moeilijk om een sterk team aan te trekken zonder toereikende fondsen, en kan het een minstens zo grote uitdaging zijn om financiering te verkrijgen zonder goed team. Oprichters en investeerders geven aan dat het moeilijk is om talent weg te lokken van stabiele banen bij gevestigde bedrijven of de overheid om een aanzienlijk risico te nemen bij een nieuwe onderneming.
Voor vrouwelijke ondernemers is het nog moeilijker om kapitaal aan te trekken dan hun mannelijke evenknieën. In 2022 ging slechts 5% van de financiering naar vrouwelijke ondernemers in de MENA-regio. Deze financieringskloof tussen mannen en vrouwen is echter niet uniek voor de regio. Wereldwijd trekken vrouwelijke oprichters immers slechts 2% van de beschikbare financiering aan. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, heeft onderzoek uitgewezen dat de kwaliteit, investeerbaarheid en beschikbaarheid van door vrouwen geleide startups niet de voornaamste problemen zijn bij het verkrijgen van financiering. Dit benadrukt de waarschijnlijkheid van vooroordelen door patroonherkenning, en wijst op de noodzaak om te innoveren in financieringssystemen en de toewijzing van kapitaal.
Groeipotentieel met behulp van accelerators en incubators
Anderzijds laten trends ook zien dat de talentenpool van oprichters diverser wordt en dat succesverhalen een nieuw profiel van ondernemer hebben gestimuleerd. Bovendien investeren ervaren fondsen nu ook in het ondersteunen van jong talent, wat ondernemers kan helpen bij het opbouwen en versterken van hun teams. Bovendien spelen accelerators en incubators een steeds belangrijkere rol. De terugkoppeling die we consequent kregen van investeerders was dat goede accelerators en incubators zich richten op grondige inspanningen om investeerders en startups met elkaar in contact te brengen. De tweede meest consistente respons die we kregen was dat de accelerators die veel waarde toevoegen ofwel een hoog niveau van technische vaardigheden inbrengen, of deze in hun teams beschikbaar hebben. Hierdoor krijgen startups hands-on ondersteuning met bedrijfsmodellen, basisprincipes, marktstrategieën en hun producten.
Ontwikkelingspartners benadrukten verder het belang voor acceleratoren en organisaties die ondernemers ondersteunen om expertise te verwerven en voort te bouwen op de trends, zodat ze de juiste programma's ontwikkelen. Accelerators moeten goed aanvoelen in welk stadium ze startups ontvangen, en waar ze hen naartoe willen brengen. One size fits all werkt immers vaak niet. Ten slotte moeten donoren hun eigen rol herzien en bepalen hoe de organisaties die ze financieren worden geprikkeld.