Uitgelegd: waarom en hoe 'DGGF - Financieren lokaal mkb’ de toegang tot financiering in opkomende markten stimuleert
Waarom focussen op het verbeteren van de financieringsmogelijkheden voor het mkb in opkomende markten?
Kleine en middelgrote ondernemingen (mkb’ers) hebben een aanzienlijk en positief effect op opkomende/frontiermarkteconomieën en dragen bij tot inclusieve economische groei. Zoals uit onderzoek is gebleken, wordt dit gerealiseerd door het creëren van banen, het verschaffen van toegang tot goederen en diensten aan minderheden en het creëren van innovatieve bedrijfsmodellen en technologieën. Mkb'ers in frontiermarkten hebben vaak moeite om de financiële steun te krijgen die ze nodig hebben om de groei in een vroeg stadium te ondersteunen, activa en werkkapitaal te verwerven, en de bedrijfskosten te dekken.
Wie behoren tot de ‘missing middle’?
Mkb-bedrijven die onvoldoende toegang hebben tot financiering, worden vaak de ‘missing middle’ genoemd. Het zijn ondernemers die microfinanciering zijn ontgroeid, te klein of te riskant zijn voor conventionele spelers op de kapitaalmarkt, zoals traditionele banken, en die de groei en het rendement ontberen waar traditionele risicokapitaalspelers naar op zoek zijn [1]. De ‘missing middle’ kan verder worden onderverdeeld in vier subsegmenten met verschillende financieringsbehoeften en tekortkomingen: 1) snelgroeiende ondernemingen; 2) niche-ondernemingen; 3) dynamische ondernemingen; en 4) Levensonderhoudsondersteunende ondernemingen [2]. Omdat elk ondernemerssegment een gedifferentieerd groeipotentieel, innovatieprofiel en dus financieringsbehoefte heeft, is een gerichte aanpak nodig bij het bieden van financieringsoplossingen.
Waarom bestaat er een financieringskloof?
Financieringsverstrekkers staan daarentegen voor veel uitdagingen bij het bedienen van mkb’ers in ontwikkelingslanden via traditionele kanalen. Een van deze uitdagingen zijn de hoge kosten en tijd die nodig zijn voor risicobeperking, bijvoorbeeld in verband met het mkb dat weinig of geen onderpand heeft, of beperkte informatie over bedrijfsprestaties. Voor conventionele spelers is er vaak regeldruk bij het aannemen van deposito's, druk om het rendement te maximaliseren met minimaal risico en in het algemeen een beperkte hoeveelheid kapitaal die beschikbaar is voor leningen.
Ondernemers die zaken doen in opkomende markten en ontwikkelingslanden, dragen daar vaak bij aan economische en maatschappelijke verbeteringen. Het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken stimuleert deze ontwikkelingen met het Dutch Good Growth Fund - Financiering Lokaal MKB - een fonds dat financiële, technische en zakelijke ondersteuning biedt aan lokale financiers en ondernemersondersteunende organisaties. Een van de hoofddoelen van DGGF is het verbeteren van de toegang tot financiering voor het lokale midden- en kleinbedrijf ofwel het mkb: de 'missing middle' of het 'ontbrekende midden'. Het ontbrekende midden verwijst naar ondernemers die microfinanciering zijn ontgroeid, te klein of te riskant zijn voor conventionele spelers op de financiële markt, of die de groei of het rendement op investeringen missen waar durfkapitalisten naar op zoek zijn. DGGF werkt via een 'fonds van fondsen'-model, dat bestaat uit twee verschillende niveaus in de investeringsketen: DGGF investeert in lokale - bestaande of nieuwe - fondsen, financiële intermediairs en ondernemersondersteunende organisaties. Deze intermediairs bieden op hun beurt een breed scala aan financieringsproducten op maat en technische en zakelijke ondersteuning aan mkb's.Door lokale intermediaire fondsen en innovatieve initiatieven te ondersteunen, is DGGF dus in staat om de toegang van het lokale mkb tot financiering te vergroten en het lokale financiële ecosysteem als geheel te verbeteren. Kijk voor meer informatie over DGGF op: dggf.nl
Bovendien zijn er vaak hoge kosten verbonden aan het bereiken van deze missing middle-klanten doormiddel van het realiseren van lokale aanwezigheid, het creëren van producten die aan de behoeften voldoen, en terugbetaling te verzekeren. Daarnaast worden financiers ook geconfronteerd met veel obstakels die verband houden met een tekort aan vaardigheden en/of bewustzijn om de behoeften van missing middle-ondernemers te identificeren, alternatieve financieringsproducten en bedrijfsmodellen te ontwikkelen, en daarmee in hun onvervulde financieringsbehoeften te voorzien.
The DGGF – Financing local SMEs Intervention Logic
Het fund-of-fund-model – fondsen en financiële intermediairs
Door te investeren en leningen te verstrekken kunnen Intermediaire Fondsen (IF's) de capaciteit en omvang van hun mkb-investeringsfinanciering vergroten. Ook niet-financiële activiteiten stellen IF’s in staat hun strategie en vaardigheden te ontwikkelen, hun activiteiten te verbeteren en hun dienstenaanbod voor het mkb te ontwikkelen. Bij de selectie van de DGGF-investeringsportefeuille wordt een diversificatiestrategie toegepast over verschillende investeringsblokken, gericht op subsegmenten van het mkb met verschillende financieringsbehoeften en -lacunes.
Seed Capital & Business Development
Afgezien van de behoefte aan financiering om te groeien, worden ondernemers geconfronteerd met veel uitdagingen bij de ontwikkeling van hun bedrijf, die vaak verband houden met een gebrek aan vaardigheden en toegang tot informatie. Dit is met name het geval voor jonge, vrouwelijke en startende ondernemers en ondernemers in fragiele staten en/of gemarginaliseerde groepen.
DGGF onderneemt activiteiten, zoals het financieren van innovatieve ‘early stage’ mkb-financieringsinitiatieven , het bieden van mogelijkheden voor capaciteitsopbouw en het actief delen van kennis en het creëren van bewustzijn bij nieuwe en bestaande (internationale en nationale) investeerders en financiële instellingen.
Een belangrijk doel van de DGGF interventie is om de impact ervan verder te laten gaan dan de portefeuille-investeringen alleen. Dit wordt gedaan door bij te dragen aan de totstandbrenging van een goed functionerend ondernemers- en financieel ecosysteem dat kansen biedt voor meer mkb-bedrijven om toegang te krijgen tot financiering en te groeien. Alles om het doel van armoedebestrijding te bereiken door middel van duurzame en inclusieve economische groei.
[1] The Collaborative for Frontier Finance (2019). Closing the Gaps – Finance Pathways for Serving the Missing Middles”.
[2] Omidyar Network & the Collaborative for Frontier Finance (2018). The Missing Middles - Segmenting Enterprises to Better Understand their Financial Needs”.