App verandert elke smartphone in een malariadeskundige

De sociale onderneming MOMALA investeert in een goede en efficiënte methode om malaria in Kenia te diagnosticeren. Daarbij krijgt het bedrijf een steuntje in de rug van het Dutch Good Growth Fund (DGGF). De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) voert deze regeling uit in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

'Jaarlijks sterven in Afrika zo’n half miljoen mensen aan malaria, vooral kinderen onder de vijf jaar', vertelt Bouke Broeren, CEO van MOMALA. ‘Maar het is niet nodig. Malaria is met een goede diagnose en juiste medicatie prima te behandelen. In die diagnose zit ’m onder meer het probleem. In Nederland is één op de 300 mensen medisch geschoold, in sommige Afrikaanse landen is dat één op de 30 à 40 duizend. Aangezien de Afrikaanse bevolking de komende 20 jaar verdubbelt, verergert deze problematiek'.

Digitaal bloedonderzoek

Daar wil MOMALA wat aan doen. 'Er zijn twee gangbare manieren om malaria te diagnosticeren', legt Broeren uit. 'Je hebt Rapid Diagnostic Tests (RDT), een soort zwangerschapstestjes met een druppel bloed. De betaalbare variant van deze test is vaak niet betrouwbaar genoeg. De andere methode is microscopisch bloedonderzoek. De malariakennis van een microbioloog hebben we gedigitaliseerd en verpakt in een app. Het werkt als volgt: je plaatst de camera van je smartphone op de microscoop. De app kijkt door de lens naar de bloeddruppel, "leest" het bloed en herkent de verschillende malariaparasieten. Daarna kun je behandeling starten.'

Snelheid en lagere kosten

De app biedt volgens Broeren veel voordelen. 'De diagnose gaat driemaal sneller dan die op basis van handmatige microscopie. Binnen een paar minuten is de uitslag bekend. Daardoor kunnen meer mensen in één kliniek worden geholpen en worden de overbelaste laboratoria verlicht. Verder zijn de kosten per diagnose lager dan bij RDT’s. Zo wordt hoge zorgkwaliteit voor iedereen betaalbaar, ook in rurale gebieden in de minst ontwikkelde en armste gemeenschappen ter wereld.'

Kwaliteit

De methode levert over het algemeen een kwalitatief hogere diagnose op dan handmatige microscopie. 'Met betrouwbare diagnostiek voorkom je dat mensen medicijnen krijgen terwijl ze geen malaria hebben' aldus Broeren. 'Dat heeft namelijk als risico dat parasieten gaan muteren en immuun worden voor medicatie.'

Data

De app levert grote hoeveelheden data op. Broeren: 'Daarmee bouwen we malariakennis op. Straks kun je malaria-uitbraken voorspellen en daarop anticiperen. Bovendien heb je real time inzicht in de data. Zo weten overheden direct dat er ergens malaria is uitgebroken en kunnen ze maatregelen nemen om verspreiding van de ziekte te voorkomen.'

Meer gekwalificeerd personeel

Je moet geschoold zijn om met de app te werken. 'De trainingen, die MOMALA samen met Amref Health Africa gaat verzorgen, duren een paar dagen, terwijl het opleiden van een microbioloog - die natuurlijk wel meer doet dan alleen malariadiagnostiek - drie à vier jaar duurt', zegt Broeren. 'Er is dus meer gekwalificeerd personeel om malaria te diagnosticeren, ook lager geschoolde mensen in afgelegen gebieden.'

DGGF: business development

'Tijdens de ontwikkeling van de app kregen we van diverse kanten te horen dat we eens moesten gaan praten met RVO.nl', vertelt Broeren. 'Deze gesprekken verliepen heel plezierig. We maken nu gebruik van Technische Assistentie van het DGGF. Want naast productontwikkeling moeten we ons bedrijf in Kenya van de grond krijgen. Denk aan marktonderzoek, verkoop, distributie en het vinden van de juiste lokale partners. Het DGGF bracht rust in ons bedrijf en hielp ons stappen te maken. Daardoor worden we ook interessant voor investeerders, die soms een beetje huiverig zijn als het gaat om de Afrikaanse markt.'

Meer informatie

Voor meer informatie kijkt u op de website van MOMALA.